Spreekt u Spreeuws?

Terwijl ik op een bankje een boterham zat  te eten, werd ik aangesproken door een spreeuw. Het was een jong exemplaar, bruinig in plaats van wit bespikkeld zwart met groene en paarse gloed. Ontspannen kwam hij op me afgestapt -spreeuwen hippen niet, zoals zoveel andere vogels, nee, ze lopen op een bijna menselijke manier. Vlak voor mijn rechterschoen bleef hij staan en keek me ernstig aan. 

‘Spreekt u Spreeuws’? vroeg zijn blik. Ik knikte.  

Spreeuws is behoorlijk ingewikkeld, omdat zo’n beetje iedere spreeuw een eigen variant spreekt. Spreeuwen imiteren allerlei geluiden, van blaffende honden tot ringtones. Ook andere vogels doen ze graag na, zo ben ik ooit gefopt door een spreeuw die een wielewaal imiteerde (‘dudeljo’ klonk zijn lied). Stembanden hebben vogels niet, wel een orgaan diep in hun keel, de syrinx, en spreeuwen kunnen daarmee zulke imitaties gelijktijdig laten horen.

Dit jeugdige exemplaar leek basis-Spreeuws te spreken, het simultaan gefluit en gekwetter dat alle spreeuwen voortbrengen. Dat ik het Spreeuws beheers was een leugen, maar ik begreep wel dat hij niet sprak over de spectaculaire luchtshows die spreeuwenzwermen in herfst en winter opvoeren en ook niet dat daarbij geen leiders zijn,  maar iedere spreeuw ervoor zorgt op gelijke afstand van zijn buren te blijven waardoor je dat wervelende effect krijgt, nee, het ging hem duidelijk om mijn boterham. 

Zachtjes brabbelend bewoog hij zijn kopje heen en weer, hield het soms een beetje schuin, alsof hij allerlei voors en tegens afwoog. Zo van: “Vervelend dat ik me moet opdringen, maar weet je wel hoe slecht wij spreeuwen ervoor staan? Steeds minder jonge spreeuwen zoals ik worden volwassen. Kijk, het liefst eet ik insecten, maar ja, die worden ook steeds schaarser…, dus….sorry dat ik het vraag, maar zou je misschien een klein stukje brood kunnen missen? Ik snap dat jij ook honger hebt, maar ik heb niet veel nodig om de mijne te stillen…een korstje, wat kruimels…

Hij nam het stuk brood dat ik hem gaf met een buiging in ontvangst en stapte weer weg. Ik wist dat het aantal broedende spreeuwen de afgelopen decennia is gehalveerd, die grote zwermen buiten het broedseizoen bestaan grotendeels uit doortrekkers en overwinteraars, maar  hij had zijn verhaal zo overtuigend weten te brengen, dat het werkelijk voelde alsof ik zojuist de allerlaatste spreeuw had ontmoet. Toen er kort daarna twee andere spreeuwen om kruimels kwamen bedelen, voelde ik me bijna opgelucht.

Foto: Vizetelly (Pixebay)

https://www.jaapkranenborg.nl/gevleugeld/spreekt-u-spreeuws

https://www.vogelgeluid.nl/spreeuw