Nepeta / kattekruid (algemeen)

De geschiedschrijver Plinius maakte al melding van Nepeta, wat doet vermoeden dat deze aromatische plant ook bij de Romeinen een geliefde (tuin)plant was. In de volksmond is Nepeta gekend als kattenkruid. Katten zouden namelijk euforisch worden van de nepetalactone die een aantal Nepeta-soorten afgescheiden.
Katten reageren op hun eigen manier op kattenkruid. Nadat ze de geur ervan hebben opgesnoven of van de plant hebben gegeten, rollen sommigen zich miauwend of jankend over de grond, schurken ze tegen de plant aan of blijven ze onbeweeglijk staan met een doffe blik in de ogen. Soms bedekt het knipvlies het oog.kwijlen en spinnen komt ook voor. Na tien à vijftien minuten is het effect voorbij.
Last but not least is Kattenkruid erg geliefd bij het onmisbare bijenvolkje! Ook bij vlinders trouwens.
Het geslacht telt misschien wel 250 verschillende soorten.
Het zijn makkelijke, meestal overblijvende (vaste) planten, die van juni tot augustus bijzonder rijkelijk bloeien met opstaande kolven met lavendelkleurige, blauwe, roze, violet, bleekgele, tot grijswitte bloemen. De buisvormige bloemetjes zijn op zich eerder bescheiden, maar vallen vooral op door hun aantal. Daardoor lijkt het alsof de plant in de zomermaanden in zijn geheel in bloei staat.
Maar ook dankzij hun grijsgroene bladeren geven ze een bijzonder effect.
Nepeta wordt vooral toegepast als laaggroeiende borderbeplanting ( vooraan), randbeplanting of in pot op het terras, het zijn tevens goede snijbloemen en droogbloemen.
Groeihoogte: max. 25 - 60 cm afhankelijk van de soort. Goed winterhard. Bladverliezend.
De geadviseerde plantafstand is 30 cm. (8-11 st. per m2.)
Kattenkruid kan toegepast worden als bodembedekker of om grote plantvakken mee op te vullen, maar het geslacht Nepeta heeft zeker nog meer te bieden:
Nepeta racemosa wordt 25 tot 30 cm hoog en heeft van juni tot september talrijke lavendelblauwe bloemen boven eivormige, sterk geaderde bladeren. Het ras ‘Grandiflora’ heeft bijzonder grote bloemen.
Nepeta x faassenii bloeit al vanaf mei met iets kleinere bloemen boven smalle, grijsgroen behaarde bladeren. Het ras ‘Six Hills Giant’ wordt ongeveer 40 tot 60 cm hoog. Een bijzonderheid is de witbloeiende ‘Snowflake’, die met 25 cm vrij laag blijft, maar behoorlijk breed kan worden.
Andere niet zo bekende,maar zeer decoratieve soorten zijn Nepeta grandiflora en Nepeta sibirica. De eerste heeft van juni tot augustus paarsblauwe bloemen en de tweede bloeit van juli tot september zachtblauw. Beide worden zo’n 80 cm hoog.

Plantvoorschriften algemeen
Koop in het voorjaar gezonde, compacte planten met sterke stengels en bladeren. Koop nooit kattenkruid waarvan de wortels uit het potgat groeien. Neem ook geen planten met verlepte of vergeelde bladeren.
Kattenkruid bloeit het rijkst in de volle zon. De planten zijn bestand tegen droogte, maar gedijen minder goed bij een hoge luchtvochtigheid. In zware kleigrond kunnen de wortels gemakkelijk rotten.
Op rijkere bodem zullen ze weelderiger en bossiger groeien – vaak met uiteenvallen tot gevolg. Te veel meststof heeft overigens hetzelfde nadelige effect. Geef dan liever wat kalk.

Onderhoud
Snij na de bloei in juni/juli tot de helft terug. Hierdoor blijven de planten compact. Dit stimuleert de nabloei in de late zomer. Overdrijf hier echter niet mee! Te vaak en te kort terugzetten put een plant immers uit.
Snij de planten voor het begin van de vorst een handbreed terug. Verdeel compost om de planten en dek ze vervolgens af met takken, zodat ze beschermd worden tegen vorst.
Vermeerder door om de twee tot drie jaar te delen. Hiervoor de planten met een spitvork uit de grond halen, delen en de stukken direct planten.
Tuiniert u op arme grond en laat de bloei te wensen over, geef dan in het voorjaar wat kalium.
Tuiniert u op rijkere bodem en groeit uw Nepeta te sterk uit, steek in het voorjaar dan met een spade helemaal rond het wortelgestel! 

Ziekten
Kattenkruid wordt zelden door ziekten of plagen aangetast. Na een natte winter kan echter wortelrot de kop opsteken.Vooral planten die in zware grond staan, moet u ’s winters tegen te veel vocht beschermen.