De Veenmol een krekelachtig insect met grote klauwen

10 Feb 2021 in Insecten

Door Tuindingen



Hij ziet er zo bizar uit dat de meeste mensen hem niet kunnen plaatsen als ze hem tegenkomen.

Deze Veenmol heeft zijn naam te danken aan het feit dat hij onder de grond leeft en graafpoten heeft met scherpe nagels met daaraan een breed stuk om de grond weg te scheppen. De Veenmol kan met deze graafpoten razendsnel gangen graven.

Roestbruine krekel met molachtige voorklauwen poten de veenmol

  •  De veenmol heeft een roodbruine kleur
  • Is relatief groot; 3,5 tot 4,5 centimeter bij mannetjes en 4 tot 5  centimeter bij vrouwtjes.
  • Heel kenmerkend zijn de brede molachtige voorpoten die dienen als krachtige graafwerktuigen. Die heeft de veenmol nodig om ondergronds te kunnen leven.
  • De voorvleugel van de veenmol is vrij kort terwijl de achtervleugel dan weer lang is.
  • Verder heeft de krekel relatief korte antennen en zijn de kop en het halsschild bedekt met fluweelachtige haartjes.
  • Ook de lange, rechte aanhangsels aan het achterlijf zijn behaard. Deze aanhangsels gebruiken ze om te kunnen tasten wanneer ze achterwaarts een gang uit moeten.

Sprinkhaanachtig insect met grote klauwen poten lijkt op een mol

Naam en bijnaam van de Veenmol 

De naam van de Veenmol, Gryllotalpa gryllotalpa, komt uit het Latijn: Gryllus = krekel en Talpa = mol. Andere namen die wel gebruikt worden zijn aardkrekel of molkrekel. Maar krekels en Veenmollen behoren niet tot dezelfde familie. Wel behoren beide tot dezelfde onderorde, de Ensifera (Krekels).

Leefgebieden Veenmollen

In het westen van Nederland, met name in Zuid-Holland en Zeeland, is de Veenmol vrij algemeen. Elders is het een zeldzame soort, die op veel plaatsen verdwenen is en daarom op de Rode Lijst staat in de categorie 'kwetsbaar'. Zij zijn nu via de Flora en Faunawet ook wettelijk beschermd. Belangrijkste bedreiging is verdroging van hun leefgebied. Verder wordt door verstedelijking en intensief agrarisch beheer hun biotoop afgenomen.

Zingende veenmollen 

Net als sprinkhanen en krekels zingen de mannetjes van de veenmol om vrouwtjes te lokken. Dit zingen bestaat uit een luid, laag en monotoon trillen, dat minutenlang wordt aangehouden. Veenmollen zingen op warme voorjaarsavonden vanuit de ingang van een holletje in de grond, vanaf de schemering tot diep in de nacht. Het is een aanhoudend gesnor, dat ontstaat door beweging van de dekvleugels.#Luister naar het geluid van de veenmol  

De veenmol houdt van mulle veengrond, liefst dicht bij water, maar hij neemt ook genoegen met veen dat is gemengd met klei of zand. Daarbij zijn moestuinen een geliefde plaats vanwege de kale omgewerkte humusrijke grond en voldoende voedsel. Daar jaagt hij op kleine bodemdieren als regenwormen, insectenlarven en vlinderpoppen, oorwormen, kevers, ritnaalden, engerlingen, rupsen, en op zwakkere soortgenoten, want veenmollen zijn kannibalen. Maar ook plantaardig voedsel staat op zijn menu. Dat maakt hem een niet zo graag geziene gast bij eigenaars van kwekerijen, moestuinen, tuinliefhebbers waar de veenmol schade kan aanrichten. Toch zal de veenmol niet snel kiezen voor een puur plantaardig dieet.

(5 Tips) Schade aan gewassen door veenmollen voorkomen. 

1-Maak een tijdelijke beschoeiing van 20 centimeter diep van planken rond de zaai- of plantbedden

2- Veenmollen zijn gek op wortels; Creëer een apart veld met wortels, grote kans dat de rest van de tuin gevrijwaard blijft van veenmollen

3- Volgens oude verhalen zijn veenmollen gek op paardenmest en hebben zij een hekel aan varkensmest. Het schijnt zelfs zo te zijn dat veenmollen zich bij guur weer verstoppen in een hoop paardenmest. Daar kunnen ze dus makkelijk worden gevangen en elders worden uitgezet. Het heeft geen zin om veenmollen in het water te gooien; het zijn uitstekende zwemmers.

4- Veenmollen bouwen hun nesten graag in een hoop aarde ter grote van een kippenei onder een stoeptegel of plank. In de maanden juni, juli en augustus kun je deze nesten aantreffen. Ook dode beplanting kan duiden op een veenmollennest.

5- Lok vijanden van de veenmol naar de tuin. De veenmol staat onder meer op van Kraaien, Spreeuwen, Roeken, Spitsmuizen, Salamanders en Padden.

Veenmol gevonden waar los laten

8 leuke en interessante weetjes over de Veenmol 

• Vroeger werd de veenmol ook wel aardkreeft genoemd.

• De veenmol richt een kinderkamer in: een ondergronds holletje ter grootte van een kippenei. Daar worden honderden eitjes afgezet en verzorgd.

• Een volwassen veenmol kan behoorlijk oud worden: ongeveer 600 dagen. Bovendien duurt het anderhalf jaar eer de jongen volwassen zijn.

• Vaak wordt beweerd dat de veenmol overwintert in composthopen. Maar in werkelijkheid gebeurt dit nauwelijks.

• Niet-geoefende oren kunnen de zang van de veenmol verwarren met de zang van een rugstreeppad of van bepaalde vogels, met name een snor of een nachtzwaluw. Enkel de mannetjes zingen trouwens.

• De veenmol is een belangrijk prooidier voor één der allermooiste Europese vogels de Hop

• De veenmol heeft dan wel vleugels, toch staat de veenmol bekend als een onhandige vlieger.

• Niet alleen kan de veenmol schade aanrichten aan gewassen door ze op te eten. Daarnaast verdrogen jonge kiemende planten doordat ze losgewoeld worden door de gravende veenmol. Bovendien ontstaat er in juni en juli gewasverlies doordat de oppervlakte boven de nesten plantenvrij wordt gemaakt om de bodem en dus ook de eieren en jongen warm te kunnen houden.

In onderstaande video neemt bioloog Frank je mee 



1
Inloggen is verplicht

Om een reactie te posten moet je ingelogd zijn

Log in
Er zijn nog geen reacties.
Insecten

Van koninklijke bruidsvluchten tot stoepkrijt: De fascinerende wereld van mieren

We duiken in de fascinerende wereld van mieren, waarin we ontdekken hoe ze zich gedragen, hoe ze communiceren en samenwerken met andere organismen. Ook bespreken we mogelijke overlast die mieren kunnen veroorzaken en geven we suggesties voor het beheersen van hun aanwezigheid. Kortom, een boeiende inkijk in het leven van mieren en hun rol in de natuurlijke omgeving.


Door Marie Mul

Insecten

Elzenbladwesprupsen

Ontdek de schoonheid van elzenbladwesprupsen! Deze bijzondere rupsen, ook wel bekend als (Craesus septentrionalis), voeden zich met de bladeren van elzenbomen. Hoewel ze soms als een plaag kunnen worden gezien, dragen ze bij aan de biodiversiteit en ecologische balans. Bewonder hun unieke vraatpatronen en de manier waarop ze zich voortbewegen.


Door Jan de B

Insecten

De dag actieve nachtvlinder.

De sint-jacobsvlinder is een dag actieve nachtvlinder die vaak verward wordt met dagvlinders. Deze vlinder staat echter niet vermeld in dagvlinderboeken. De rupsen van de sint-jacobsvlinder slaan gifstoffen van jakobskruiskruid op, waardoor ze oneetbaar zijn als rups en later als vlinder. Jakobskruiskruid is niet geliefd, maar de sint-jacobsvlinder heeft er een voorkeur voor.


Door Roel

Insecten

Natuurlijke middelen die werken bij het op afstand houden van muggen

Muggen! Die irritante zoemers die ons overal achtervolgen en ons lek prikken. Muggen kun je afschrikken met DEET, maar als een middel wordt afgeraden voor kinderen en zwangere vrouwen, dan hoef je geen complotdenker te zijn om te vermoeden dat het spul niet supergezond is. Gelukkig bestaan er muggenwerende natuurlijke middelen die wel werken.


Door Mellisa

Insecten

Vuurwants (rood met zwart gekleurde dekschilden)

Vuurwantsen zijn bontgekleurde insecten die graag in de zon zitten. Ze zijn nuttig als opruimers in de tuin en kunnen het pantser van kleine insecten doorboren. Vuurwantsen lijken op kevers maar behoren tot de wantsenfamilie en kunnen niet vliegen. Ze hebben unieke patronen op hun dekschild en zijn individuen, net als andere dieren. Ze zijn interessant om te leren kennen.


Door Ilse

Insecten

Insectenhotel knutsel ideeën

Naast de honingbij is er een unieke variëteit aan wilde bijensoorten. Met hun bestuivingsactiviteit zorgen ze voor diversiteit in de natuur, en in onze tuinen. Een blikjeshotel voor wilde bijen is makkelijk zelf te maken en kan bijna overal geplaatst worden: in je eigen tuin, op het balkon, op het dakterras of op een vensterbank. Omdat wilde bijen bij lagere temperaturen vliegen, zorgen ze ook bij slecht weer voor bestuiving.


Door Kim

De Tuindingen nieuwsbrief

Ontvang iedere week de leukste en groenste nieuwsbrief vrijblijvend in je mailbox