De Veenmol een krekelachtig insect met grote klauwen

10 Feb 2021 in Insecten

Door Tuindingen



Hij ziet er zo bizar uit dat de meeste mensen hem niet kunnen plaatsen als ze hem tegenkomen.

Deze Veenmol heeft zijn naam te danken aan het feit dat hij onder de grond leeft en graafpoten heeft met scherpe nagels met daaraan een breed stuk om de grond weg te scheppen. De Veenmol kan met deze graafpoten razendsnel gangen graven.

Roestbruine krekel met molachtige voorklauwen poten de veenmol

  •  De veenmol heeft een roodbruine kleur
  • Is relatief groot; 3,5 tot 4,5 centimeter bij mannetjes en 4 tot 5  centimeter bij vrouwtjes.
  • Heel kenmerkend zijn de brede molachtige voorpoten die dienen als krachtige graafwerktuigen. Die heeft de veenmol nodig om ondergronds te kunnen leven.
  • De voorvleugel van de veenmol is vrij kort terwijl de achtervleugel dan weer lang is.
  • Verder heeft de krekel relatief korte antennen en zijn de kop en het halsschild bedekt met fluweelachtige haartjes.
  • Ook de lange, rechte aanhangsels aan het achterlijf zijn behaard. Deze aanhangsels gebruiken ze om te kunnen tasten wanneer ze achterwaarts een gang uit moeten.

Sprinkhaanachtig insect met grote klauwen poten lijkt op een mol

Naam en bijnaam van de Veenmol 

De naam van de Veenmol, Gryllotalpa gryllotalpa, komt uit het Latijn: Gryllus = krekel en Talpa = mol. Andere namen die wel gebruikt worden zijn aardkrekel of molkrekel. Maar krekels en Veenmollen behoren niet tot dezelfde familie. Wel behoren beide tot dezelfde onderorde, de Ensifera (Krekels).

Leefgebieden Veenmollen

In het westen van Nederland, met name in Zuid-Holland en Zeeland, is de Veenmol vrij algemeen. Elders is het een zeldzame soort, die op veel plaatsen verdwenen is en daarom op de Rode Lijst staat in de categorie 'kwetsbaar'. Zij zijn nu via de Flora en Faunawet ook wettelijk beschermd. Belangrijkste bedreiging is verdroging van hun leefgebied. Verder wordt door verstedelijking en intensief agrarisch beheer hun biotoop afgenomen.

Zingende veenmollen 

Net als sprinkhanen en krekels zingen de mannetjes van de veenmol om vrouwtjes te lokken. Dit zingen bestaat uit een luid, laag en monotoon trillen, dat minutenlang wordt aangehouden. Veenmollen zingen op warme voorjaarsavonden vanuit de ingang van een holletje in de grond, vanaf de schemering tot diep in de nacht. Het is een aanhoudend gesnor, dat ontstaat door beweging van de dekvleugels.#Luister naar het geluid van de veenmol  

De veenmol houdt van mulle veengrond, liefst dicht bij water, maar hij neemt ook genoegen met veen dat is gemengd met klei of zand. Daarbij zijn moestuinen een geliefde plaats vanwege de kale omgewerkte humusrijke grond en voldoende voedsel. Daar jaagt hij op kleine bodemdieren als regenwormen, insectenlarven en vlinderpoppen, oorwormen, kevers, ritnaalden, engerlingen, rupsen, en op zwakkere soortgenoten, want veenmollen zijn kannibalen. Maar ook plantaardig voedsel staat op zijn menu. Dat maakt hem een niet zo graag geziene gast bij eigenaars van kwekerijen, moestuinen, tuinliefhebbers waar de veenmol schade kan aanrichten. Toch zal de veenmol niet snel kiezen voor een puur plantaardig dieet.

(5 Tips) Schade aan gewassen door veenmollen voorkomen. 

1-Maak een tijdelijke beschoeiing van 20 centimeter diep van planken rond de zaai- of plantbedden

2- Veenmollen zijn gek op wortels; Creëer een apart veld met wortels, grote kans dat de rest van de tuin gevrijwaard blijft van veenmollen

3- Volgens oude verhalen zijn veenmollen gek op paardenmest en hebben zij een hekel aan varkensmest. Het schijnt zelfs zo te zijn dat veenmollen zich bij guur weer verstoppen in een hoop paardenmest. Daar kunnen ze dus makkelijk worden gevangen en elders worden uitgezet. Het heeft geen zin om veenmollen in het water te gooien; het zijn uitstekende zwemmers.

4- Veenmollen bouwen hun nesten graag in een hoop aarde ter grote van een kippenei onder een stoeptegel of plank. In de maanden juni, juli en augustus kun je deze nesten aantreffen. Ook dode beplanting kan duiden op een veenmollennest.

5- Lok vijanden van de veenmol naar de tuin. De veenmol staat onder meer op van Kraaien, Spreeuwen, Roeken, Spitsmuizen, Salamanders en Padden.

Veenmol gevonden waar los laten

8 leuke en interessante weetjes over de Veenmol 

• Vroeger werd de veenmol ook wel aardkreeft genoemd.

• De veenmol richt een kinderkamer in: een ondergronds holletje ter grootte van een kippenei. Daar worden honderden eitjes afgezet en verzorgd.

• Een volwassen veenmol kan behoorlijk oud worden: ongeveer 600 dagen. Bovendien duurt het anderhalf jaar eer de jongen volwassen zijn.

• Vaak wordt beweerd dat de veenmol overwintert in composthopen. Maar in werkelijkheid gebeurt dit nauwelijks.

• Niet-geoefende oren kunnen de zang van de veenmol verwarren met de zang van een rugstreeppad of van bepaalde vogels, met name een snor of een nachtzwaluw. Enkel de mannetjes zingen trouwens.

• De veenmol is een belangrijk prooidier voor één der allermooiste Europese vogels de Hop

• De veenmol heeft dan wel vleugels, toch staat de veenmol bekend als een onhandige vlieger.

• Niet alleen kan de veenmol schade aanrichten aan gewassen door ze op te eten. Daarnaast verdrogen jonge kiemende planten doordat ze losgewoeld worden door de gravende veenmol. Bovendien ontstaat er in juni en juli gewasverlies doordat de oppervlakte boven de nesten plantenvrij wordt gemaakt om de bodem en dus ook de eieren en jongen warm te kunnen houden.

In onderstaande video neemt bioloog Frank je mee 



1
Inloggen is verplicht

Om een reactie te posten moet je ingelogd zijn

Log in
Er zijn nog geen reacties.
Insecten

Hallo, ik ben een wesp

En als je me eenmaal kent, dan val ik ook best wel mee.


Door Paula kok

Insecten

Zwermseizoen bijen gaat van start

Meldpunt bijenzwermen imkers Nederland


Door Roel

Insecten

De Veenmol een krekelachtig insect met grote klauwen

Veenmollen zien er bizar uit en zingen ook hun eigen lied.


Door Tuindingen

De Tuindingen nieuwsbrief

Ontvang iedere week de leukste en groenste nieuwsbrief vrijblijvend in je mailbox